TDS Sensörü: Su Kalitesi ve PPM Ölçer Rehberi
Suyunuz Göründüğü Kadar Temiz mi?
Bir bardağa doldurduğunuz su berrak görünebilir, ancak bu onun “saf” olduğu anlamına gelmez. Suyun içinde, gözle görülemeyen birçok mineral, tuz ve metal iyonu çözünmüş halde bulunur. İşte bu maddelerin tamamına TDS (Total Dissolved Solids – Toplam Çözünmüş Katı Madde) denir. TDS Sensörü, bu çözünmüş maddelerin toplam miktarını ölçen ve bize suyun kalitesi hakkında fikir veren elektronik bir probdur.
TDS Sensörü Nasıl Çalışır?
Burada çok önemli bir ayrım vardır: TDS sensörleri sudaki katı maddeleri doğrudan görmez veya saymaz. Çalışma prensibi tamamen suyun elektriksel iletkenliği (EC) üzerine kuruludur.
- Temel Fizik: Saf su (H₂O) aslında elektriği çok kötü iletir. Suyun iletken hale gelmesinin sebebi, içinde çözünmüş olan iyonlardır (örneğin; kalsiyum, magnezyum, sodyum gibi mineraller ve tuzlar).
- Sensörün Çalışması: TDS sensör probunun ucunda genellikle iki adet elektrot bulunur. Sensör, bu iki elektrot arasına küçük ve kontrollü bir elektrik akımı (genellikle AC akım) uygular.
- Ölçüm: Sudaki iyon miktarı ne kadar fazlaysa, su elektriği o kadar iyi iletir. Sensör, bu iletkenlik seviyesini ölçer.
- Dönüşüm: Arduino veya benzeri bir mikrokontrolcüye bağlanan modül, bu iletkenlik değerini alır ve bir dönüşüm faktörü kullanarak bunu PPM (Parts Per Million – Milyonda Bir Parça) birimine çevirir.
PPM Ne Anlama Gelir? 1 PPM, 1 litre suyun içinde 1 miligram çözünmüş katı madde olduğu anlamına gelir (1 mg/L).
Neden TDS Sensörü İçin Sıcaklık Telafisi ve Kalibrasyon Şarttır?
Bir TDS sensörünü doğru kullanmanın iki altın kuralı vardır:
- Sıcaklık Telafisi: Suyun sıcaklığı, iletkenliğini doğrudan ve ciddi şekilde etkiler. Su ısındıkça iletkenliği artar. Bu nedenle, hassas bir TDS ölçümü için mutlaka suyun sıcaklığının da ölçülmesi ve PPM hesabının bu sıcaklığa göre düzeltilmesi (telafi edilmesi) gerekir. Bu yüzden birçok TDS sensörü, yanında su geçirmez bir DS18B20 sıcaklık sensörü ile birlikte kullanılır.
- Kalibrasyon: Her TDS probu ve sıvısı benzersizdir. Sensörden doğru PPM değerini almak için, onu bilinen bir PPM değerine sahip standart kalibrasyon sıvısı ile ayarlamanız (kalibre etmeniz) gerekir. Kalibrasyon yapılmamış bir TDS sensörünün verdiği değer, sadece bir tahminden ibarettir.
TDS Sensörü Arduino ve ESP32 ile Kullanımı
Hobi tipi TDS sensörleri genellikle 3 parçadan oluşur:
- Prob: Suyun içine daldırılan iki elektrotlu kısım.
- Modül (Sinyal Dönüştürücü): Prob’dan gelen sinyali işleyen ve mikrokontrolcünün anlayacağı analog bir voltaj sinyaline (0-5V veya 0-3.3V) dönüştüren küçük kart.
- Bağlantı Kablosu
Bağlantı genellikle çok basittir:
- VCC: 5V (veya 3.3V)
- GND: Toprak (GND)
- A0 (Analog): Mikrokontrolcünün Analog pinine (örn: Arduino A0)
ÖNEMLİ: TDS probu elektrotlarını paslanmaya ve kirlenmeye (polarizasyon) karşı korumak için, probu sadece ölçüm yapacağınız kısa anlarda elektriğe bağlı tutun. Kodunuzda, ölçüm yapmayacağınız zamanlarda sensörün VCC pinine giden gücü bir transistör veya röle ile kesmeniz en sağlıklı yöntemdir.
TDS Sensörü Kullanım Alanları
- İçme Suyu Kalitesi: Musluk suyunuzun veya su arıtma cihazınızın (RO – Ters Ozmoz) filtre performansını test etmek için kullanılır. (RO suyu 10-50 PPM arasıyken, musluk suyu 150-400 PPM olabilir).
- Akvaryumlar: Balıkların ve bitkilerin ihtiyaç duyduğu mineral dengesini izlemek için kritiktir.
- Hidroponik (Topraksız/Dikey Tarım): Bitki köklerine verilen sudaki besin (gübre) miktarını tam olarak ayarlamak için profesyonel olarak kullanılır.
- Havuz ve Spa: Havuz suyunun mineral yükünü kontrol altında tutmak için.
TDS Sensörü Her Şeyi Ölçer mi?
Hayır. TDS sensörleri çok faydalı olsa da neyin çözüldüğünü bilemez. Sadece “bir şeylerin” çözündüğünü söyler.
- Sudaki faydalı mineralleri (Kalsiyum) mi yoksa zararlı ağır metalleri (Kurşun) mi ölçtüğünü ayırt edemez.
- Bakteri, virüs, mantar gibi mikrobiyolojik kirleticileri ölçemez.
- Şeker gibi elektriksel olarak iletken olmayan, çözünmüş organik bileşikleri ölçemez.
Buna rağmen TDS sensörü, suyun genel kalitesi ve değişimi hakkında hızlı ve düşük maliyetli bilgi edinmek için vazgeçilmez bir araçtır.
ESP32 (Arduino IDE) Örnek Kodu
Gerekli Kütüphane: “DFRobot_ESP_TDS”
//muratdonmez.com.tr
#include <DFRobot_ESP_TDS.h>
#define TDS_PIN 34
DFRobot_ESP_TDS tds;
float temperature = 25.0; // En doğru ölçüm için sıcaklık telafisi gerekir
void setup() {
Serial.begin(115200);
tds.setPin(TDS_PIN);
tds.setAref(3.3); // Kullandığımız voltaj referansı (ESP32)
tds.setAdcRange(4095); // ESP32 ADC çözünürlüğü (12-bit)
tds.begin();
}
void loop() {
tds.setTemperature(temperature);
tds.update();
float tdsValue = tds.getTdsValue(); // TDS değerini ppm olarak al
Serial.print("Su Kalitesi (TDS): ");
Serial.print(tdsValue, 0);
Serial.println(" ppm");
delay(2000);
}
Eğer akıllı ev, IOT projeleri ile ilgili sorularınız veya yapmak istediğiniz bir projeniz varsa, yedek alma ve yedekten dönme planınız veya felaket kurtarma planınız yoksa, işletmeniz için nasıl bir Sunucu, Bilgisayar veya Kesintisiz Güç Kaynağı seçmeniz gerektiğini bilmiyorsanız danışmanlık hizmetlerimden faydalanmak isterseniz bana WhatsApp üzerinden ulaşabilirsiniz.
İlgili Yazılar
- DS18B20 (Dijital Sıcaklık Sensörü)
- DHT11 / DHT22: Doğru Sıcaklık ve Nem Sensörünü Seçme Rehberi
- BME280: 3’ü 1 Arada Yüksek Hassasiyetli Ortam Sensörü
- BME680: Evinizdeki Havayı Kapsamlı Analiz Edin
- BMP388 ve BMP180: İrtifa ve Basınç Sensör Rehberi
- BH1750 Dijital Işık Sensörü: Lüx (Lux) Ölçer Rehberi
Sık Sorulan Sorular
- BH1750 nedir ve ne ölçer?
BH1750, bir dijital ortam ışığı sensörüdür. İnsan gözünün algısına yakın bir hassasiyette, ışık yoğunluğunu uluslararası birim olan Lüks (Lux) cinsinden ölçer. - BH1750 ile LDR arasındaki temel fark nedir?
En önemli fark çıktıdır. LDR, ışığa göre değişen bir direnç (analog) değeri verir ve kararsızdır. BH1750 ise I2C üzerinden doğrudan Lüks (lux) biriminde, kararlı ve kalibre edilmiş dijital bir veri verir. - BH1750 sensörünün I2C adresi nedir?
Genellikle 0x23’tür. Bu, modül üzerindeki ADDR pininin GND’ye (toprak) çekilmesi veya boş bırakılması durumunda geçerlidir. Eğer ADDR pini VCC’ye (güç) bağlanırsa adres 0x5C olur. - BH1750 ile UV (Ultraviyole) ışığı ölçebilir miyim?
Hayır. BH1750, görünür ışık spektrumunu (insan gözünün gördüğü) ölçmek için tasarlanmıştır. UV ışınlarını ölçmek için VEML6070 veya SI1145 gibi özel UV sensörleri kullanmanız gerekir. - Lüks (Lux) nedir?
Lüks, bir metrekarelik bir yüzeye düşen ışık miktarını (aydınlanma şiddetini) ifade eden birimdir. Örneğin, parlak bir güneş ışığı 100.000 Lüks olabilirken, kapalı bir ofis odası yaklaşık 300-500 Lüks’tür.
Henüz yorum yapılmamış.